Épisodes

  • O magii i piśmie | PF 155
    Jun 23 2025

    Zapraszamy na wieczór autorski.

    Nasz Gość - dr Michał Rydlewski (Uniwersytet Wrocławski), opowiada o swojej książce „Magia i pismo. O dwóch odmianach komunikowania: obrazowym i pojęciowym”, która ukazała się w prestiżowej „Złotej Serii Uniwersytetu Wrocławskiego”.

    Jest mowa o myśleniu magicznym, które – jak się okazuje wcale nie zniknęło z naszego nowoczesnego czy ponowoczesnego świata, o tym, dlaczego takie myślenie pomaga przeżyć żałobę, jakie ma mroczne strony i co z tym wspólnego ma posthumanizm i antropologia animistyczna.

    Rozmowę prowadzi prof. Włodzimierze Pessel z Instytutu Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego.

    Spotkanie zorganizowano w ramach seminarium im. Piotra Kowalskiego w Lądku-Zdroju, o którego wcześniejszej edycji możecie posłuchać w odcinku pt. O leniach i bumelantach (a właściwie konferencji o nich) | PF 77, zaś samego Autora poznać bliżej w pogawędce O humanistycznym nomadzie | PF 40.

    Patronat medialny Pogawędnika:
    Dwumiesięcznik i portal internetowy "Filozofuj!"
    https://filozofuj.eu/

    Dziękujemy za wsparcie naszym wiernym Patronom i Patronkom:
    Andrzejowi Dziedzicowi, Przemysławowi Głuchowskiemu, Łukaszowi Jarczewskiemu, Witoldowi Klimczakowi, Marcinowi Lorancowi, Robertowi Małeckiemu, Alicji Markowskiej, Maciejowi Michałowskiemu, Paulinie Matysiak, Klaudii Noworzyń, Marcinowi Sadłowskiemu, Annie Waw oraz grupie Darczyńców anonimowych.

    Zachęcamy do wsparcia naszej pracy i możliwości rozwoju na platformie Patronite:
    https://patronite.pl/pogawednik.filozoficzny

    Afficher plus Afficher moins
    42 min
  • O smakach Torunia | PF 154
    Jun 9 2025

    Zapraszamy na kulinarną wycieczkę po Toruniu i regionie.

    Naszymi Przewodniczkami są Agnieszka Michałowska (Akademia Kulinarna), Marta Sikorska i Sonia Tlili z profilu „Foodbook. Smaki Torunia”. Jak przystało na archeolożkę, historyczkę i antropolożkę kulturową – nie gawędzimy tylko o jedzeniu, ale także o jego historii, specyfice kuchni regionalnej, pewnej tajemniczej kobiecie z Grudziądza, która napisała w 1866 roku popularną książkę kucharską, pt. „Marta. Godna zaufania doradczyni w sztuce kulinarnej i w wielu innych dziedzinach gospodarstwa domowego”. Wspominamy mityczny rybny sos garum, którego używali starożytni Rzymianie, słuchamy o magdeburskiej kapuście, rzepkach teltówkach, dowiadujemy się czym jest glomza i co wspólnego z kulinarnymi modami ma socjolog Thorstein Veblen.

    Patronat medialny Pogawędnika:
    Dwumiesięcznik i portal internetowy "Filozofuj!"
    https://filozofuj.eu/

    Dziękujemy za wsparcie naszym wiernym Patronom i Patronkom:
    Andrzejowi Dziedzicowi, Przemysławowi Głuchowskiemu, Łukaszowi Jarczewskiemu, Witoldowi Klimczakowi, Marcinowi Lorancowi, Robertowi Małeckiemu, Alicji Markowskiej, Maciejowi Michałowskiemu, Paulinie Matysiak, Klaudii Noworzyń, Marcinowi Sadłowskiemu, Annie Waw oraz grupie Darczyńców anonimowych.



    Zachęcamy do wsparcia naszej pracy i możliwości rozwoju na platformie Patronite:
    https://patronite.pl/pogawednik.filozoficzny

    Afficher plus Afficher moins
    38 min
  • O dziurach w pamięci | PF 153
    May 26 2025

    Filozoficzny namysł nad pamięcią ma bogatą tradycję – zajmowali się nią Fichte, Kierkegaard, Husserl czy Bergson. W ostatnich latach mowa jest wręcz o „złotym wieku badań nad pamięcią”.

    Podobnie o procesach zapominania powiedziano i napisano wiele; niemal każdy słyszał o wywodzonym z psychologii mechanizmie wyparcia oraz jego psychoanalitycznych rozwinięciach. My jednak chcemy pójść inną drogą i skupić się na pojęciu dziury. Zastanamiamy się, czy dziura, wyrwa, wnka i nisza mogą być przydatnymi pojęciami w rozważaniach o pamięci i zapominaniu.

    Pogawędka jest w istocie rekomendacją pewnej lektury.

    Pozycje wspomniane w audycji:

    Zygmunt Freud, O mechanizmach neuroz obronnych, 1894.

    Roberto Casati, Achille Varzi, Holes and Other Superficialities, 1994.

    Zofia Rosińska, Pamięć w filozofii XX wieku, 2016

    Sergiej Lebiediew, Granice zapomnienia, przeł. G. Szymczak, 2018.


    Patronat medialny Pogawędnika:
    Dwumiesięcznik i portal internetowy "Filozofuj!"
    https://filozofuj.eu/

    Dziękujemy za wsparcie naszym wiernym Patronom i Patronkom:
    Andrzejowi Dziedzicowi, Przemysławowi Głuchowskiemu, Łukaszowi Jarczewskiemu, Witoldowi Klimczakowi, Marcinowi Lorancowi, Robertowi Małeckiemu, Alicji Markowskiej, Maciejowi Michałowskiemu, Paulinie Matysiak, Klaudii Noworzyń, Marcinowi Sadłowskiemu, Annie Waw oraz grupie Darczyńców anonimowych.



    Zachęcamy do wsparcia naszej pracy i możliwości rozwoju na platformie Patronite:
    https://patronite.pl/pogawednik.filozoficzny

    Afficher plus Afficher moins
    41 min
  • O filozofii i literaturze z Dobrosławem Kotem i Witem Szostakiem | PF 152
    May 12 2025

    Gościmy w naszym studio filozofa – Dr hab. Dobrosława Kota, prof. UEK z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, badacza myśli fenomenologicznej i hermeneutycznej, autora książki Myślenie dramatyczne, Kraków 2016. Nasz Rozmówca występuje także pod zupełnie innym nazwiskiem – jako autor fascynujących powieści – Wit Szostak.

    Rozmawiamy o tym, jak to jest działać i tworzyć w dwóch postaciach i na dwóch polach badawczej i pisarskiej aktywności, co na to Heidegger, czy i jak filozofia przydaje się pisarzom i pisarkom. Jest mowa o Don Kichocie i pewnym zagubionym na fikcyjnych wyspach Finneganach badaczu, o Jasiu i Małgosi, jak czytają tę bajkę dzieci i jak sami pamiętamy ją z naszego dzieciństwa oraz o najnowszej powieści naszego Rozmówcy – pt. „Wylinka”.

    Do stworzenia ilustracji wykorzystaliśmy fotografię autorstwa Mikołaja Starzyńskiego.

    W nagraniu wykorzystaliśmy dodatkowe dźwięki freesound_community z serwisu Pixabay.

    Patronat medialny Pogawędnika:
    Dwumiesięcznik i portal internetowy "Filozofuj!"
    https://filozofuj.eu/

    Dziękujemy za wsparcie naszym wiernym Patronom i Patronkom:
    Andrzejowi Dziedzicowi, Przemysławowi Głuchowskiemu, Łukaszowi Jarczewskiemu, Witoldowi Klimczakowi, Marcinowi Lorancowi, Robertowi Małeckiemu, Alicji Markowskiej, Maciejowi Michałowskiemu, Paulinie Matysiak, Klaudii Noworzyń, Marcinowi Sadłowskiemu, Annie Waw oraz grupie Darczyńców anonimowych.



    Zachęcamy do wsparcia naszej pracy i możliwości rozwoju na platformie Patronite:
    https://patronite.pl/pogawednik.filozoficzny

    Afficher plus Afficher moins
    48 min
  • O zmyśle moralnym według Francisa Hutchesona | PF 151
    Apr 28 2025

    Pogawędka o koncepcji zmysłu moralnego i o tym, jak trudno usłyszeć jego głos w zgiełku naszych namiętności.

    Kanwą opowieści jest nieco zapomniana koncepcja osiemnastowiecznego szkockiego moralisty i estetyka, Francisa Hutchesona. Jego dorobek interesuje historyków filozofii i etyków. Pierwsi dostrzegają jego znaczenie dla rozwoju brytyjskiej myśli asymilującej dokonania Shaftesbury’ego i Locke’a, drudzy doceniają jego precyzję pojęć i próbę łączenia etyki cnót z utylitaryzmem.

    Patronat medialny Pogawędnika:
    Dwumiesięcznik i portal internetowy "Filozofuj!"
    https://filozofuj.eu/

    Dziękujemy za wsparcie naszym wiernym Patronom i Patronkom:
    Andrzejowi Dziedzicowi, Przemysławowi Głuchowskiemu, Łukaszowi Jarczewskiemu, Witoldowi Klimczakowi, Marcinowi Lorancowi, Robertowi Małeckiemu, Alicji Markowskiej, Maciejowi Michałowskiemu, Paulinie Matysiak, Klaudii Noworzyń, Agnieszce Przybylskiej, Marcinowi Sadłowskiemu, Annie Waw oraz grupie Darczyńców anonimowych.

    Zachęcamy do wsparcia naszej pracy i możliwości rozwoju na platformie Patronite:
    https://patronite.pl/pogawednik.filozoficzny

    Afficher plus Afficher moins
    29 min
  • O Instytucie Dobrej Śmierci | PF 150
    Apr 14 2025

    Rozmawiamy o śmierci i żałobie, a raczej o tym, że niespecjalnie sobie dobrze z tą ostatnią radzimy.

    Naszą Przewodniczką jest Anja Franczak z Instytutu Dobrej Śmierci w Warszawie – organizacji, która postawiła sobie zadanie zbudowania przyjaznej i troskliwej przestrzeni, w której można nie tylko porozmawiać o umieraniu i żałobie, ale także uzyskać wsparcie. To miejsce, które łączy ludzi, którzy wierzą, że świadomość przemijania może pogłębić jakość naszego życia oraz podzielają przekonanie, że istnieją lepsze sposoby obcowania ze śmiercią niż przemilczanie lub tabuizowanie.

    Nasz Rozmówczyni jest także autorką książki Żaba. Mała opowieść o żałobie, z ilustracjami Marianny Sztymy, która wygląda, jak książka dla dzieci, ale jest tak naprawdę lekturą dla każdego.

    Do projektu ilustracji odcinka wykorzystaliśmy materiały Instytutu.

    Patronat medialny Pogawędnika:
    Dwumiesięcznik i portal internetowy "Filozofuj!"
    https://filozofuj.eu/

    Dziękujemy za wsparcie naszym wiernym Patronom i Patronkom:
    Andrzejowi Dziedzicowi, Przemysławowi Głuchowskiemu, Łukaszowi Jarczewskiemu, Witoldowi Klimczakowi, Marcinowi Lorancowi, Robertowi Małeckiemu, Alicji Markowskiej, Maciejowi Michałowskiemu, Paulinie Matysiak, Klaudii Noworzyń, Agnieszce Przybylskiej, Marcinowi Sadłowskiemu, Annie Waw oraz grupie Darczyńców anonimowych.

    Zachęcamy do wsparcia naszej pracy i możliwości rozwoju na platformie Patronite:
    https://patronite.pl/pogawednik.filozoficzny

    Afficher plus Afficher moins
    32 min
  • O pewnym szlafroku, czyli włóknach i ich splotach z filozofią | PF 149
    Mar 31 2025

    Rozmawiamy o włóknach, tkaninach, haftach oraz wątkach splatających je z filozofią. Gawędzimy o teorii włóknistej, oświeceniowej biologii, rzemieślnikach, partaczach, wynalazku mikroskopu i …szlafroku Dioderota.

    Naszą Przewodniczką jest dr Magdalena Krasińska z Wydziału Filozofii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

    Rozmowę ilustrujemy reprodukcją (na tkaninie!) rysunku z książki Antoni van Leeuwebhock, Opera Omnia, Leiden 1715, vol. 1, p. 46.

    Patronat medialny Pogawędnika:
    Dwumiesięcznik i portal internetowy "Filozofuj!"
    https://filozofuj.eu/

    Dziękujemy za wsparcie naszym wiernym Patronom i Patronkom:
    Andrzejowi Dziedzicowi, Przemysławowi Głuchowskiemu, Łukaszowi Jarczewskiemu, Witoldowi Klimczakowi, Marcinowi Lorancowi, Robertowi Małeckiemu, Alicji Markowskiej, Maciejowi Michałowskiemu, Paulinie Matysiak, Klaudii Noworzyń, Marcinowi Sadłowskiemu, Annie Waw oraz grupie Darczyńców anonimowych.


    Zachęcamy do wsparcia naszej pracy i możliwości rozwoju na platformie Patronite:
    https://patronite.pl/pogawednik.filozoficzny

    Afficher plus Afficher moins
    37 min